Μέταλλα – Συκιά

Το ημιορεινό χωριό Μέταλλα, στο οποίο υπάγεται διοικητικά και ο οικισμός Συκιάς (2χμ. βορειοδυτικά), βρίσκεται στους πρόποδες του Μενοικίου Όρους. Χαρακτηρίζεται από τον ανομοιογενή πληθυσμό του, καθώς σε αυτό εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τον Πόντο (από το Κιουσμούς Μετέν) αλλά και από τη Μικρά Ασία. Ο συνολικός πληθυσμός της κοινότητας ανέρχεται στα 386 άτομα, κύρια απασχόληση των οποίων είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία.

Οι κάτοικοι του Κιουμούς Μετέν, ήρθαν από την Αργυρούπολη του Πόντου (Κιουμουσχανέ) επειδή στο Μετέν υπήρχαν Μεταλλεία χρυσού. Η συμβίωση με τους Τούρκους που ζούσαν στο Μαχαλά, ήταν καλή λόγω των προνομίων που παρείχαν οι Τούρκοι στους Μεταλλωρύχους. Έτσι, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, οι κάτοικοι του Κιουμούς Μετέν που ήρθαν στη περιοχή, έδωσαν στην περιοχή το Ελληνικό όνομα «Μέταλλα», που στα τούρκικα είναι Μετέν.

Το όνομα του χωριού Μετάλλων πριν την έλευση των Ποντίων, ήταν «Νούσκα» και καλύτερα «Άνω Νούσκα»και πιθανόν να προέρχεται από το Αννούσκα, που στα σλάβικα σημαίνει «μικρή Αννούλα». Όταν λοιπόν ήρθαν στην Άνω Νούσκα (Μέταλλα) βρήκαν τα περισσότερα χωράφια να ανήκουν στον μεγαλοτσιφλικά Τεφίκ Μπέη. Μερικές οικογένειες μετακόμισαν στο Δαφνούδι επειδή ο Μπέης του χωριού ήταν ανήθικος και καταπιεστικός. Με τον ερχομό τους οι Πόντιοι άρχισαν να κτίζουν νέα σπίτια για να στεγαστούν καθότι εκείνη την εποχή στο χωριό υπήρχαν μόνο 4-5 σπίτια. Το χωριό είναι κτισμένο με καλή ρυμοτομία, με οικοδομικά τετράγωνα και παράλληλους δρόμους.

Μουσικά όργανα είχαν το βιολί (την κεμάνι) και το ούτι, αντί για την λύρα. Οι χοροί και η μουσική, φαίνεται επηρεασμένη και από την μικρασιατική καταστροφή.

Εκκλησίες υπήρχαν τρείς : του Αγίου Γεωργίου στο βουνό βατσίκι, της Αγίας Κυριακής στην κρύα βρύση και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου βορειότερα από την σημερινή. Η σημερινή εκκλησία κτίστηκε στην δεκαετία του 1950 επειδή η προγενέστερη ήταν μικρότερη και δεν χωρούσε το εκκλησίασμα. Η παλιά εκκλησία είχε θαυμάσια ακουστική, χάρις στα εντοιχισμένα πιθάρια που υπήρχαν στους τοίχους, που είχαν και θαυμάσιες τοιχογραφίες.

Στο χώρο της παλιάς εκκλησίας, βρέθηκε μια επιτύμβια στήλη με πολύ ωραία ανάγλυφα, που αναφέρεται στο Διοσκουρίδη, δεύτερο μετά τον Ιπποκράτη στην Ιατρική. Η στήλη βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο των Σερρών.

Πανηγύρι Κοίμησης Θεοτόκου 
Στις 14 και 15 Αυγούστου διοργανώνεται κάθε χρόνο παραδοσιακό πανηγύρι στο χωριό Μέταλλα με τη συμμετοχή ποντιακών συγκροτημάτων.

Συκιές

Διοικητικά στα Μέταλλα υπάγεται και ο μικρότερος οικισμός του Δήμου σε έκταση και πληθυσμό, το Σοκόλ ή Συκιά, όπως λέγεται λόγω των πολλών συκιών που υπήρχαν στην περιοχή.

Ιστορικά, το χωριό μετοικήθηκε μετά την Μικρασιατική Καταστροφή κατέφθασαν οι πρόσφυγες στη Μακεδονία. Από τις προσφυγικές σκηνές της Νέας Κρήνης και της Καλαμαριάς και μετά από ταλαιπωρίες, ήρθαν σαράντα περίπου οικογένειες και εγκαταστάθηκαν στο έρημο και εγκαταλλελημένο χωριό ΣΟΚΟΛ. Οι αρρώστιες της εποχής τους είχαν αποδεκατίσει και το ξηρό κλίμα στους πρόποδες του Μπόζταγα, τους έδινε ασφάλεια. Η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων, βοηθάει και χτίζονται τα πρώτα σπίτια. Τους παραχωρούν λίγα χωράφια, σπέρνουν σιτάρια, κριθάρια, φύτεψαν καπνά και γενικά ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια της γης. Ακολουθεί ο πόλεμος του ’40, οι νέοι στρατεύονται και οι γεροντότεροι εγκαταλείπουν το χωριό και βρίσκουν καταφύγιο στα γύρω χωριά Εμμανουήλ Παππά και Πεντάπολη.

Όσοι παρέμειναν κράτησαν πιστά τα ήθη και έθιμα τους. Αυτά που γνώρισαν και κληρονόμησαν από τους προγόνους τους, περνούν στις νεότερες γενιές. Διασκέδαση το πανηγύρι του χωριού στις 14 Σεπτεμβρίου του Τιμίου Σταυρού.